Trong quá trình vận hành xe tải, rất nhiều hư hỏng không đến từ lỗi kỹ thuật mà đến từ thói quen xấu của người lái. Những thói quen này lặp đi lặp lại mỗi ngày sẽ khiến xe xuống cấp nhanh, tăng chi phí bảo dưỡng và làm giảm tuổi thọ động cơ. Bài viết dưới đây sẽ phân tích 4 thói quen phổ biến nhất khiến xe nhanh hỏng, cùng những khuyến nghị giúp tài xế bảo vệ xe hiệu quả hơn.
1. Lái xe kiểu “máy ép” – tăng tốc đột ngột, phanh gấp liên tục

Một trong những nguyên nhân lớn nhất khiến xe xuống cấp nhanh chính là thói quen chạy xe giật cục. Tài xế thường tăng tốc mạnh từ lúc xuất phát, chạy ép tải, hoặc phanh gấp khi gần đến điểm dừng. Những hành động này tạo ra áp lực lớn lên nhiều bộ phận:
– Động cơ và turbo phải chịu tải đột ngột, gây nóng cục bộ, dễ dẫn đến mòn pít-tông, giảm hiệu suất đốt cháy.
– Hộp số bị “sốc tải” khi chuyển số vội vàng.
– Phanh và má phanh nhanh chai, nhanh mòn.
– Lốp xe bị trượt nhiều, giảm độ bám và tuổi thọ.
Về lâu dài, việc lái xe không êm ái làm xe rung mạnh, hệ thống treo xuống cấp nhanh, khung gầm bị “lỏng lẻo” và tiếng ồn tăng lên.
Cách khắc phục:
Hãy duy trì tốc độ đều, tăng tốc từ từ, giữ khoảng cách an toàn để hạn chế phanh gấp. Khi chạy đường dài, hãy để xe hoạt động ổn định trong dải tua tối ưu để tiết kiệm nhiên liệu và bảo vệ động cơ.
2. Chở quá tải – “kẻ thù số 1” làm hư xe nhanh chóng

Không ít tài xế vì muốn tối ưu chi phí vận chuyển đã chọn cách chở hàng vượt mức cho phép, thậm chí gấp đôi tải thiết kế. Tuy nhiên, đây chính là hành vi làm xe hư nhanh nhất.
Chạy quá tải gây hại cực lớn cho:
– Động cơ phải làm việc quá sức, dễ nóng máy, hao dầu, giảm tuổi thọ.
– Hộp số và cầu xe luôn bị đặt trong tình trạng chịu tải tối đa.
– Hệ thống treo (nhíp, phuộc) bị quá tải dẫn đến gãy lá nhíp, mòn nhanh cao su chân phuộc.
– Khung chassis bị võng, nứt hoặc biến dạng.
– Hệ thống phanh mất tác dụng khi đổ đèo, rất nguy hiểm.
Ngoài việc làm xe xuống cấp, việc chở quá tải còn khiến tài xế đối diện nguy cơ bị phạt rất cao, ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế.
Cách khắc phục:
Luôn tuân thủ tải trọng xe theo giấy đăng kiểm. Trong trường hợp thường xuyên chở nặng, tài xế nên chọn dòng xe tải phù hợp hơn hoặc nâng cấp thùng đúng chuẩn kỹ thuật tại các đại lý uy tín. Xe chạy đúng tải sẽ bền hơn, tiết kiệm nhiên liệu và ít hư vặt.
3. Lười bảo dưỡng định kỳ – nguyên nhân âm thầm “giết chết” xe

Xe tải vận hành liên tục, đi nhiều cung đường khác nhau nên các bộ phận bị hao mòn rất nhanh. Tuy nhiên, không ít tài xế có thói quen:
– Không thay nhớt đúng kỳ.
– Quên kiểm tra lọc nhớt, lọc gió, lọc nhiên liệu.
– Bỏ qua vệ sinh kim phun, hệ thống nạp.
– Chỉ đưa xe đi sửa khi bệnh đã nặng.
Điều này khiến nhiều chi tiết bị hao mòn quá giới hạn mà tài xế không biết, đến khi phát hiện thì đã muộn và chi phí sửa chữa rất cao.
Thay nhớt trễ khiến động cơ bôi trơn kém, sinh nhiệt cao, tạo muội than, giảm độ bền của pít-tông và bạc đạn turbo. Lọc gió bẩn làm xe yếu, hao nhiên liệu. Lọc nhiên liệu cũ dẫn đến bơm cao áp hoạt động sai, lâu ngày gây chết bơm, chi phí thay cực cao.
Cách khắc phục:
– Thay nhớt đúng khuyến cáo (5.000 – 7.000 km tùy xe).
– Kiểm tra lọc thường xuyên và thay khi cần.
– Kiểm tra nước làm mát, dầu phanh, dầu hộp số.
– Bảo dưỡng định kỳ tại gara uy tín hoặc đại lý chính hãng để được kiểm tra tổng quát.
Việc bảo dưỡng đều đặn không chỉ giúp xe bền mà còn đảm bảo an toàn khi vận hành, hạn chế rủi ro khi đi đường xa hoặc chở hàng nặng.
4. Sử dụng nhiên liệu kém chất lượng – hại động cơ, hại toàn bộ hệ thống
Nhiều tài xế có thói quen đổ nhiên liệu ở những cây xăng không rõ nguồn gốc vì giá rẻ hơn. Tuy nhiên điều này gây hại nghiêm trọng cho động cơ, đặc biệt là xe tải đời mới sử dụng công nghệ phun điện tử hoặc Common Rail.
Nhiên liệu bẩn, pha tạp chất hoặc sai chuẩn sẽ gây ra:
– Tắc lọc nhiên liệu, làm giảm áp suất bơm.
– Mòn kim phun, làm xe nổ không đều, hao dầu, khó đề.
– Động cơ yếu, xe ì và nhanh xuống cấp.
– Hại bơm cao áp, một trong những chi tiết đắt nhất trên xe tải.
Ngoài ra, nhiên liệu kém chất lượng còn tạo muội than trong buồng đốt, khiến piston và xéc-măng nhanh mòn, từ đó sinh ra nhiều lỗi khó xử lý.
Cách khắc phục:
Luôn đổ nhiên liệu tại các hệ thống cây xăng lớn, uy tín. Nếu lỡ đổ trúng nhiên liệu bẩn, cần kiểm tra và xả cặn ngay để tránh hư hỏng lan rộng.
Kết luận
Xe tải bền hay nhanh hư phụ thuộc rất nhiều vào thói quen sử dụng mỗi ngày. Chỉ cần tránh 4 thói quen xấu trên – chạy giật cục, chở quá tải, lười bảo dưỡng và dùng nhiên liệu kém – tài xế có thể tiết kiệm hàng chục triệu đồng chi phí sửa chữa mỗi năm và giữ cho xe luôn trong tình trạng tốt nhất.
Nếu bạn muốn tối ưu chi phí vận hành, chọn dòng xe tải bền – khỏe – tiết kiệm hoặc cần thêm thông tin tư vấn, tôi có thể hỗ trợ bạn chọn dòng xe phù hợp theo nhu cầu.
────────────────────

